Tarannum dan Pengertiannya
Pendahuluan
Sejarah Tarannum Rasulullah SAW menerima
Al-Quran pada tahun 610 masihi. Baginda memerintahkan umatnya membaca Al-Quran
dengan suara yang elok serta diperindahkan lagi (tazyin / tarannum). Kemudian
terdapat beberapa orang sahabat yang masyhur sebagai qari-qari yang baik
antaranya Abdullah bin Mas’ud RA, Abu Musa Asy’ari RA dan ramai lagi. Kemudian
pada zaman tabiin muncul pula qari-qari seperti Alqamah b Qis di Kufah (62
hijrah). Abdullah b Saib di Mekah (70 hijrah) dan lain-lain. Begitulah sejarah
pembacaan Al-Quran bertarannum yang terus berkembang sehingga ke hari ini. Oleh
kerana tarannum sesuatu yang bersifat seni pendengaran (sima’i), maka Jumhur
qurra bersepakat bahawa tidak diketahui secara sanadnya bagaimanakah bacaan
berlagu Rasulullah SAW itu.
Ketika zaman-zaman keagungan Islam dahulu,
cabang-cabang ilmu Islam begitu pesat berkembang serta mempunyai berbagai
aliran (mazhab). Seiring dengan itu, ilmu tarannum juga membangun serta
mempunyai berbagai aliran yang popular antaranya:A. Misri (Mesir).B. Hijazi
(Mekah dan Madinah).C. Iraqi.D. Kurdi (sempadan Iraq dan Turki).E. ‘Ajami
(Iran) dan lain-lain.
Aliran yang paling popular dan diterima di
seluruh dunia ialah aliran Misri. Qari-qari Mesir yang muktabar telah mengambil
dan mengubah suai tarannum-tarannum atau lebih mereka sebutkan sebagai ilmu
maqamat itu dari aliran-aliran di atas mengikut budaya mereka serta
menggarabkannya untuk bacaan Al-Quran.
Tarannum
adalah berasal daripada perkataan Arab iaitu tarannama, yatarannamu tarannum
yang membawa maksud berdendang atau menyanyi. Dr Ruuhi al-Balbaki, pakar bahasa
Arab pula menyatakan bahawa kata akar bagi perkataan tarannum ini ialah
rannama, yurannimu, tarnim yang membawa maksud “intonatian, modulation,
recital, chanting, singing and humming” iaitu yang merangkumi maksud intonasi,
nyanyian dan bacaan yang baik.
Tarannum merupakan satu kaedah yang
menggunakan kelunakan suara dalam membacakan ayat al-Quran.Manakala suara
adalah suatu getaran bunyi yang diproses oleh udara dari paru-paru melalui
selaput suara ke rongga-rongga mulut atau hidung yang akan ditentukan bunyinya
oleh alat pertuturan yang lain mengikut kehendak yang tertentu.
Nada: tingkatan atau tekanan bunyi
suara.
Rentak: pergerakan yang
menghidupkan bunyi suara.Irama: alunan atau bentuk bunyi.
Tarannum adalah suatu istilah yang diguna pakai
oleh Rasulullah SAW. Sabda Baginda:Maksudnya: Apa yang diizinkan Allah atas
sesuatu itu ialah apa yang diizinkan kepada nabinya yang selalu mengelokkan
lagu (tarannum) bacaan al-Quran”.
Tarannum juga diistilahkan sebagai satu ilmu atau kaedah seni
suara yang yang dibunyikan menerusi nada, rentak dan irama yang sangat lunak
berdasarkan kepada kaedah tertentu untuk menambahkan keelokan seni bunyi
sesuatu bacaan khususnya bacaan al-Quran.
Pengenalan Tarannum Bayyati dan Tarannum Rast
·
TARANNUM AL-BAYYATI
Perkataan Bayyati bermaksud rumah,
Tarannum Bayyati ini pada asalnya dipopularkan oleh qari-qari di Mesir.
Sifat Tarannum Al-Bayyati
·
Lembut disamping tegas.
·
Sesuai dengan tobaqot sederhana.
·
Harmoni.
·
Berunsur ketenangan.
Peranan Tarannum Al-Bayyati
·
Memantapkan persembahan.
·
Sesuai sebagai tarannum pembukaan dan penutup.
·
Pengukuran kepada tarannum sesudahnya.
·
Dapat menimbulkan kesenian fasohah Al-Quran.
·
Dapat menimbulkan perasaan mengkagumi mukjizat
Al-Quran.
·
TARANNUM RAST
Tarannum Rast berasal dari Parsi
(Iran) kemudian digunapakai oleh qari-qari Hijazi. Namun kini Tarannum Rast
telah diubahsuai oleh qari-qari Mesir mengikut zouq budaya mereka.
Sifat Tarannum Rast
·
Gerak lembut disamping ketegasan.
·
Kelembutan alunan.
·
Lincah menyemarakkan.
·
Sesuai dengan mana-mana tobaqot.
·
Sesuai dengan mana-mana bentuk ayat.
Peranan Tarannum Rast
·
Memberi semangat kepada persembahan.
·
Memberi tenaga kepada tarannum berikutnya.
·
Memberi kepuasan kepada pembaca dan pendengar.
·
Dapat menimbulkan kesenian fasohah Al-Quran.
·
Dapat menimbulkan perasaan mengkagumi mukjizat
Al-Quran.
·
Memberi kepuasan kepada pembaca dan pendengar.
·
Membawa kekhusukan dan keinsafan.
·
Dapat menimbulkan kesenian fasohah Al-Quran.
·
Dapat menimbulkan perasaan mengkagumi mukjizat
Al-Quran.
0 comments:
Post a Comment